Monday, 29 May 2023

კროსვორდი N1

 


1. პროდუქტი, რომელზეც ადამიანს გარკვეული სამუშაოები აქვს განხორციელებული, მაგრამ სრულყოფილი პროდუქტის შესაქმნელად საჭიროებს შემდგომ გადამუშავებას.

 2. ის არ არის ახალი მეცნიერება, მას საკმაოდ ძველი ისტორია აქვს და 6-7 ათასი წლის წინ ბაზრის წარმოქმნასთან ერთად გაჩნდა. როგორც აღვნიშნეთ ზეპირი სახით ის პირველად ჩაისახა მონათა ბაზარზე. მონის ყიდვას თან ახლდა მისი ღირსების თავისებური ანოტაცია: „მას ორივე ყურით შესანიშნავად ესმის, თვალებით კარგად ხედავს, მას აქვს ორი ხელი და ორი ფეხი, რომლებიც კარგად დარბიან“... თანამედროვე ინდუსტრია სრულიად განსხვავდება თავისი წინამორბედისგან. ის კარგი საშუალებაა ინფორმაციის მიწოდებისა და დარწმუნებისათვის.

 3. ქონების, ფასიანი ქაღალდების, ხელოვნების ნიმუშების ან ნებისმიერი სხვა ქონების საჯარო გაყიდვის პროცესი, სადაც გასაყიდ ობიექტს იძენს პირი, რომელიც ყველაზე მაღალ ფასს სთავაზობს გამყიდველს.

 4. ის მარკეტინგის კომპლექსის პირველი და ყველაზე მთავარი ელემენტია. პროდუქტს აქვს სახელი, ტერმინი, ნიშანი, სიმბოლო, ნახატი ან წარწერა. ესაა სიმბოლოთა ერთობლიობა, რომელიც გამოისახება გრაფიკულად და განასხვავებს ერთი კომპანიის პროდუქციას სხვა კომპანიების პრო­დუქ­ციის­გან. მაგრამ ეს ყველაფერი რა თქმა უნდა არ წარმოადგენს მას, რადგან ის როგორც თავისებური კონსტრუქცია გარკვეულ საზოგადოებრივ ჯგუფთან ურთიერთობაში იქმნება. ის მასთან დაკავშირებული ადამიანების (საზოგადოების) ჯგუფის შთაბეჭდილებების კრებულს წარმოადგენს.

 5. უმაღლესი იურიდიული ძალის მქონე სახელმწიფოს ძირითადი კანონი. ის უმნიშვნელოვანესი დოკუმენტია, სადაც უზრუნველყოფილია ადამიანის უფლებები და თავისუფლებები. ხელისუფლებას ამ კანონის უფლებებით შეზღუდული აქვს პიროვნებასთან თვითნებობის შესაძლებლობა.

 6. პირი, რომელიც დაკავებულია საკუთარი სამეურნეო საქმიანობით ფინანსური შემოსავლის ან სხვა სარგებლის მიღების მიზნით.

7.  საბანკო ეკონომიკური ურთიერთობა, რომლის დროსაც მხოლოდ საბანკო დაწესებულება, მეორე მხარესთან კონკრეტული ხელშეკრულების საფუძველზე გასცემს შეთანხმებულ თანხას. მის ისტორიას საკმაოდ ღრმა ფესვები გააჩნია. როგორც მეცნიერები თვლიან ის ჯერ კიდევ ძველ ეგვიპტეში, ასირიასა და ბაბილონში არსებობდა. ესე იგი 3000 წლის წინ უკვე არსებობდნენ ადამიანები, რომლებიც ასესხებდნენ და რომლებიც სესხულობდნენ ფულს (უფრო ადრეულ პერიოდში საქონელს). იმდროინდელი მოქმედი კანონის მიხედვით მევალე, რომელიც ვერ გადაიხდიდა ვალს, მონა უნდა გამხდარიყო. ძველ საბერძნეთში ძირითადი მსესხებლები მონასტრები იყვნენ, რომლებიც მოუსავლიანობის პერიოდში სარეზერვო ფონდების როლს ასრულებდნენ. სწორედ ამ ეპოქაში გაჩნდნენ პროფესიონალი ფულის გამსესხებლები. შუა საუკუნეებში ეკლესია სესხზე პროცენტის დაწესების წინააღმდეგ გამოდიოდა, თვლიდნენ, რომ ასეთი სახის შემოსავალი ცოდვა იყო, რადგან პროცენტის გადასახადით იხდებოდა დროის საფასური, დროს კი მხოლოდ ღმერთი განაგებსო. მაგრამ ეკონომიკური პროცესების შეჩერება შეუძლებელი იყო და პროგრესულად მოაზროვნე ჯგუფებმა შეძლეს ეკლესიის შეზღუდვებისთვის გვერდის ავლა - სესხმა სახეცვლილება განიცადა და დოკუმენტური ფორმით თამასუქების (ვექსილების) სახით შეიცვალა. თამასუქის წარმოშობამ კი როგორც ვიცით ფასიანი ქაღალდების ბაზრის განვითარებას დაუდო საფუძველი. XVI საუკუნეში კი ევროპაში პირველი კომერციული ბანკები გაჩნდა, რამაც საკრედიტო ურთიერთობების ახალ ეტაპს დაუდო საფუძველი.

 8. საწარმოს (ორგანიზაციის) სოციალური მართვის პროცესი, რომელიც განსაზღვრავს ბაზარზე ადამიანების მოთხოვნილებასა და მისი დაკმაყოფილების მეთოდებს. როგორც მეცნიერება, საზოგადოების განვითარებასთან ერთად განვითარდა. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ვაჭრობის განვითარებამ გარდამტეხი როლი ითამაშა უძველესი ცივილიზაციების განვითარებაზე. ბაზრის წარმოშობა თარიღდება 6-7 ათასი წლით ადრე, სადაც უკვე ჩამოყალიბებული იყო პირველადი ფორმები - ფასწარმოქმნა და რეკლამა. თანდათან საზოგადოებრივმა პროგრესმა მოითხოვა ახალი ტექნოლოგიების განვითარება და დღეს უკვე თანამედროვე კვლევები რადიკალურად განსხვავებული ტექნოლოგიების საშუალებით ხდება.

9.  ბერძნული სიტყვისგან oikos-გან არის წარმოქმნილი და საცხოვრებელს (სახლს), ხოლო logos მოძღვრებას ნიშნავს. ტერმინი გერმანელმა ზოოლოგმა ჰეკელმა 1866 წელს შეიმუშავა და სათავე დაუდო მეცნირების ახალ დარგს. მეცნიერები მას ბუნების ეკონომიკასაც უწოდებენ. თანამედროვე სამყაროში ამ პროცესების მიმართ საკმაოდ დიდ ყურადღებას იჩენენ მთელი რიგი ბუნების დამცველი ორგანიზაციები, რადგან პროცესების დარღვევამ შესაძლოა დედამიწაზე ბუნებრივი კატაკლიზმები გამოიწვიოს, ამიტომ ადამიანმა უნდა შეძლოს დაიცვას პლანეტა დაბინძურებისგან და გონივრულად გამოიყენოს ბუნებრივი რესურსები.


პასუხები

1. ნედლეული;
2. რეკლამა;
3. აუქციონი;
4. ბრენდი;
5. კონსტიტუცია;
6. ბიზნესმენი;
7. კრედიტი;
8. მარკეტინგი;
9. ეკოლოგია.

Tuesday, 16 May 2023

ზღაპარი


ზღაპრის წაიკითხვის შემდეგ ბავშვებს, ერთმანეთისგან განსხვავებული კითხვები და შთაბეჭდილებები უჩნდებათ. მკითხველის დამოკიდებულება ზღაპრის სხვადასხვა გმირთან შეიძლება განსხვავებული იყოს. ბავშვის დამოკიდებულება ზღაპრის გმირთან ფორმირდება იმ ადამიანების გავლენით, ვინც მის გარშემოა. იგი მათგან იგებს რა არის სწორი (ეთიკური) და რა არა.

რატომ ხდება ზღაპრის გმირი, რომლის ქმედებები რეალობას მოწყვეტილია საინტერესო პერსონაჟი? ყველამ ვიცით, რომ ხალიჩა არ დაფრინავს და ან როდესაც დევს თავს მოაჭრიან, თავი ისევ არ ამოდის. არც ქაღალდის ფურცლებს შეუძლიათ ერთმანეთში საუბარი და არც კონსტიტუცია არის მოლაპარაკე წიგნი. მაშინ რა არის ზღაპრის თვისება რაც ასე გვიზიდავს და ზრდასრულ ასაკშიც კი შეიძლება საინტერესო იყოს მისი წაკითხვა.

ბავშვების ზღაპრული კუმირები, ხშირ შემთხვევაში, არიან ის ადამიანები, რომლებიც ზეადამიანურ უნარებს ფლობენ: დაფრინავენ, კედლებზე დაცოცავენ, უჩინარდებიან, ცეცხლში გადიან და ა.შ. ბავშვები ოცნებობენ სხვადასხვა პროფესიებზე: ექიმი - გადაარჩინოს ავადმყოფი, მეხანძრე - ცეცხლიდან გამოიყვანოს მოხუცი ან ბავშვი, პოლიციელი - შეაჩეროს დანაშაული. როგორც ვხედავთ ყველა ბავშვი ოცნებობს ისეთ პროფესიებზე, რომლებიც გარკვეულწილად დაკავშირებულია საგმირო საქმეებთან.

უფროსები გვიკითხავენ ზღაპრებს, ან უკვე თვითონ კითხულობ რომლის გმირებსაც ბაძავ მაგრამ არ იმჩნევ რადგან იცი, რომ უკვე დიდი ხარ და ისინი, ხშირ შემთხვევაში, მთელი სიცოცხლის განმავლობაში შენში ცხოვრობენ. ფიქრობ, რომ ბავშვობაში ზღაპრებში ჭეშმარიტებად მიჩნეული ბევრი რამე მცდარი გამოდგა და მცდარი იყო ის ყველაფერი, რაც ამის გაგრძელება იყო. შენ კი გინდა, რომ ყოველივე დაანგრიო და თავიდან დაიწყო. იმიტომ, რომ თითქოს გრცხვენია ზღაპრის არარეალური გმირის მიბაძვის, გგონია რომ ჭეშმარიტება და ზღაპარი განსხვავებული პოლუსებია. მაგრამ მაინც ბაძავ, გინდა, რომ ზღაპრის გმირი რეალობად აქციო შენში.

თითქოს უკვე გაცნობიერებულ ასაკში იწყებ კარგისა და ცუდის, ცოდნისა და უცოდინრობის, სიკეთისა და ბოროტების, სიყვარულისა და სიძულვილის განსხვავებას და უფრო შემდეგ ხვდები, რომ ზღაპარი არაფერია, თუ არა რეალური ცხოვრება გადმოცემული ბავშვისთვის გასაგები ენით. უბრალოდ მაშინ, ბავშვობაში, ვერ ხვდები რამდენად რთულია გაუმკლავდე წინააღმდეგობებს - უცოდინრობას, სიძულვილსა და ბოროტებას. ზოგადად ზღაპრის იდეაც არის ის, რომ მას გააჩნია განსაკუთრებული ძალა ასწავლოს ბავშვებს ისეთი გზები, რომლებიც მათთვის დამარწმუნებელი და გასაგებია, თან ზღაპარში ამ ყველაფერს ზრაპრულად უმკლავდები იმიტომ, რომ ზღაპარი გეუბნება, რომ მიზნის მისაღწევად მთავარია იცოდე რა გინდა.


დავალება:

* რა როლი შეასრულა ზღაპარმა შენს ცხოვრებაში?

*გხვდება თუ არა რეალურ ცხოვრებაში ზღაპრის გმირების მსგავსი ადამიანები?


ვენეცური ნიღაბი (ფილმის ჩვენება)

 ვენეციური ნიღაბი უძველესი დროიდან ვენეციურ ნიღბებს ადამიანები ვინაობის დასამალად იყენებდნენ. რამდენიმე საუკუნის წინ გაჩენილი ვენეციური ნიღბ...